-
1 iść
(pot) UNIW to go to Medical School/Law Schooliść na iść — ( zgadzać się na) to go along with, to go for
iść w górę — ( o cenach) to go up
co za tym idzie... — and what follows...
* * *ipf.idę idziesz, idź szedł szła szli1. (= kroczyć pieszo) go, walk, stride; iść pieszo l. piechotą go on foot, walk (it), foot it; iść drogą walk l. go down the road, follow the road; iść pod górę walk uphill l. up the hill; iść przez park walk across the park; iść raźnym/niepewnym krokiem walk briskly/unsteadily; iść parami/dwójkami go in pairs/in twos; iść przy (czyjejś) nodze ( o psie) heel (sb).2. (= poruszać się, posuwać się) go (on), go ahead l. along, move (on), run; iść prosto przed siebie go straight ahead; iść w górę/w dół go up/down; rise/fall; idziemy? shall we go?; patrz, jak idziesz! look where you go!; idź dalej go on, move on, keep walking; iść na czele czegoś head sth, lead sth; iść przodem lead the way; iść na oślep grope one's way; iść pod żaglami żegl. sail on, sail along; iść z wiatrem żegl. run free; sail before the wind.3. (= podążać) iść za kimś/czymś follow sb/sth; iść za tropem myśl. l. przen. follow the scent; iść za czyjąś radą follow sb's advice; iść za czyimś przykładem follow sb's example l. lead; follow in sb's footsteps; iść za najnowszą modą follow the latest fashion; iść za głosem serca listen to one's heart; iść za głosem sumienia/rozsądku listen to the voice of conscience/reason.4. (= udawać się w jakieś miejsce) go; iść do domu go home; iść na miasto go into town; iść do szkoły/pracy/kościoła go to school/work/church; iść do kina go to the movies; iść na przyjęcie go to a party; iść do łóżka go to bed; iść z kimś do łóżka euf. go to bed with sb.5. (= udawać się gdzieś przymusowo) go, be taken to ( a place); iść do szpitala go l. be taken to hospital; iść do więzienia go to prison, go to jail; be imprisoned; iść do nieba/piekła go to heaven/hell; iść na dno founder, sink, go to the bottom; iść na zasiłek go on the dole; iść na zieloną trawkę pot. be given the sack; be sacked l. fired.6. (= wychodzić z zamiarem zrobienia czegoś) go (out); iść na lunch go (out) for lunch; iść na przechadzkę l. na spacer go for a walk; iść na zakupy go shopping; iść na ryby/na polowanie go fishing/hunting; iść na narty/na łyżwy go skiing/skating; iść popływać go for a swim; go swimming; iść spać go to sleep.7. (= odchodzić) go (away); idź sobie!, idź precz! l. idź stąd! go away!; pot. get lost!; idź do diabła! emf. go to hell!, go to the devil!; idź się utop! pot. go jump in the lake!9. (= wstępować do jakiejś instytucji) iść do college'u go to college; iść na studia wyższe go to university; iść na medycynę take up medicine; iść do wojska join the army; enlist, sign on l. up.10. (= rozpoczynać coś) iść na urlop/przepustkę go on leave/furlough; iść na emeryturę retire.11. (= atakować) iść do szturmu wojsk. charge ( na coś at sth); be on the attack; idź na niego! go at him!12. (= ciągnąć się, prowadzić) lead, run, stretch, extend; ścieżka idzie pod górę the path runs uphill; droga szła milami przez pustynię the road stretched for miles across the desert.13. (o filmie, sztuce, programie) (= być pokazywanym) be on, be played; (= być nadawanym) be on the air; co idzie dziś wieczorem? what's on tonight?; sztuka idzie bez przerwy od dwóch lat the play has been produced continuously for two years.14. (= zbliżać się) come, approach; idzie burza a storm is coming; idzie deszcz it's going to rain; idzie lato the summer is approaching; idą trudne czasy hard times are coming.15. (= wykazywać tendencję) iść w górę rise, soar, increase, go up, be on the rise; iść w dół drop, fall, dip, decrease, go down; idzie ku lepszemu things are looking up.16. (= działać, pracować) run, work; iść w ruch be set in motion; start up, start working; silnik szedł na pełnych obrotach the engine was running at full speed.17. ( o sprawach) (= toczyć się, posuwać się) go, proceed, be doing; nie idzie mi I'm stuck ( z czymś with sth); interesy idą dobrze the business is doing well; jak (ci) idzie? (= jak się masz?) how are you doing?; idzie jak po maśle/jak po grudzie it's going swimmingly/hard; wszystko idzie jak z płatka everything's (coming up) roses; idzie nam opornie it's slow l. tough going; iść pełną parą be in full swing; go full steam l. speed ahead; sprawiać, że coś idzie dobrze make sth tick; nie idzie tego zrobić sl. it can't be done.18. (= sprzedawać się) sell, go; iść jak ciepłe bułeczki l. jak woda go like hot cakes; iść pod młotek come l. go under the hammer.19. (= brzmieć) jak ta piosenka idzie? how does the song go?20. (= chodzić o coś) idzie o to, że... what I mean is that...; the problem is that...; tu idzie o życie it's a matter of life and death; tu idzie o twój honor your honor is at stake.21. ( w różnych wyrażeniach idiomatycznych) iść na całego go the whole hog; iść na coś (= zadowalać się czymś) settle for sth; iść na kompromis make a compromise ( z kimś with sb); compromise; iść na układy pact ( z kimś with sb); iść (z kimś) o zakład bet (sb) (że... that...); iść na noże l. na udry be at daggers drawn ( z kimś with sb) ( z kimś with sb); iść na łatwiznę take the easy way out; cut corners.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > iść
-
2 iść
vi1) ( maszerować) gehen, laufen\iść za kimś jdm hinterherlaufen, jdm folgen\iść o lasce/kulach am Stock/an Krücken gehen; ( odejść)2) ( udawać się) gehen, sich +akk begeben\iść do lekarza zum Arzt gehen\iść dalej weitergehen\iść do domu nach Hause gehen\iść ulicą die Straße entlanggehen\iść na grzyby Pilze sammeln gehen\iść na sanki rodeln gehen\iść na spacer spazieren gehen\iść na zakupy einkaufen gehen\iść spać/do łóżka schlafen/ins Bett gehen\iść po coś etw holen gehen\iść na medycynę/prawo ( pot) anfangen Medizin/Jura zu studieren\iść [z czymś] do sądu ( pot) [mit etw] vor Gericht ziehen3) ( postępować w jakiś sposób) [be]folgen\iść prosto [ lub prostą drogą] przez życie [durch das Leben] den geraden Weg gehen, ein ehrliches [ lub aufrichtiges] Leben führen4) ( zagłębiać się) sinken\iść na dno untergehen6) ( nadchodzić) kommenidzie burza ein Gewitter zieht herauf [ lub kommt näher]idzie deszcz Regenwolken ziehen aufidzie zima der Winter kommtcoś idzie dobrze/źle etw geht gut/schlecht9) ( powodzić się) gehenjak ci idzie? ( pot) wie geht es dir?pensja idzie na utrzymanie das Gehalt geht für den Lebensunterhalt drauf ( fam)12) ( występować w określonej kolejności) [nacheinander] folgenidzie o pieniądze es geht ums Geldo co mu idzie? worum geht es ihm?, was will er denn?14) (pot: sprzedawać się) towar: abgehen, sich +akk absetzen lassen15) (pot: zgadzać się)\iść na coś sich +akk auf etw einlassen\iść z duchem czasu mit der Zeit gehen\iść dokądś/do kogoś jak w dym wohin/zu jdm ohne zu zögern gehen\iść na kompromis [ lub na ustępstwa] einen Kompromiss eingehen [ lub abschließen], sich +akk auf halbem Weg[e] treffen\iść w niepamięć [ lub w zapomnienie] in Vergessenheit geraten\iść komuś na rękę jdm auf halbem Weg[e] entgegenkommen\iść po trupach über Leichen gehen\iść z wizytą zu Besuch gehencoś idzie jak woda etw geht weg wie warme Semmeln\iść o zakład eine Wette abschließen, wetten\iść swoją drogą seinen Weg gehen\iść na swoje von Zuhause wegziehen -
3 i|ść
impf (idę, idziesz, szedł, szła, szli) Ⅰ vi 1. (kroczyć) to go, to walk- iść na piechotę a. piechotą to go on foot- doktor idzie do swojego gabinetu the doctor is going to his surgery- idź do domu go home- szedł wolno, powłócząc nogami he was walking slowly, dragging his feet ⇒ pójść2. (przemieszczać się) chmury szły nisko the clouds passed low in the sky- konie szły truchtem/galopem the horses were trotting/galloping- bezradnie patrzyli, jak ich rzeczy idą na dno they looked on helplessly as their things went under ⇒ pójść3. (udać się w jakimś celu) to go- iść na mecz to go to (see) a match- iść na film to go to (see) a film- iść na koncert to go to a concert- iść po zakupy to go shopping- iść popływać/pojeździć na nartach to go swimming/skiing- idź po lekarstwa dla babci go and buy grandma’s medicine/pills- bała się iść na zastrzyk she was afraid of having a. going for an injection- powinieneś iść do lekarza you ought to go to a. go and see a doctor- idę dziś z wizytą do cioci I’m visiting my aunt today- idę do koleżanki I’m going to visit my friend- iść do szpitala/więzienia to go into hospital/to prison- robi się późno, idź do łóżka it’s getting late, go to bed4. (odbywać się) to go; [film, przedstawienie, słuchowisko] to go out- najpierw szły wiadomości sportowe pot. the sports news came first- program idzie na żywo pot. the programme is going out live- przypomina postać z filmu, który szedł niedawno w telewizji pot. he resembles a character from a film that was recently shown on TV- nikt się nie pchał, wszystko szło sprawnie there was no pushing or shoving, everything went smoothly- na początku interes szedł dobrze pot. at the beginning business was going a. went well- nie wszystko szło po jej myśli not everything went as she would have liked- w szkole nauka szła mu kiepsko pot. he didn’t do well at school- „jak ci idzie?” – „w porządku” pot. ‘how’s it going?’ – ‘okay’ pot.- nie szło mu jakoś to malowanie pot. the painting seemed to take him a long time5. (nadciągać) to approach- idzie burza there’s a storm coming, a storm is approaching- idzie na nas wyż ze wschodu a high is approaching us from the east- szła wysoka fala powodziowa a high flood wave was approaching6. przen. (dochodzić) [zapach, dźwięk] to come- światło idące ze środka budynku the light coming from the house- klekot szedł od strony pałacu the clatter came from the direction of the palace- z Berlina idą niepokojące komunikaty there are disturbing reports (coming) from Berlin7. (funkcjonować) to run, to work- maszyny idą pełną parą the machines are running a. working at full speed- zegar za szybko idzie the clock’s fast8. (być przeznaczonym) to go- większość dochodów szła na jedzenie i lekarstwa most of his/her earnings went on a. were spent on food and medicine- stare gazety idą na makulaturę (the) old newspapers go for recycling- wiele dzieł sztuki idzie pod młotek many works of art are going under the hammer- po sezonie narty idą w kąt when winter’s over, the skis go back in the cupboard ⇒ pójść9. (ciągnąć się) [droga, szlak] to run- tory idą przez las the (railway) track a. line runs through a forest- wzdłuż muru szedł napis: zwyciężymy there was an inscription running along the wall: we shall overcome- domy szły rzędem wzdłuż ulicy the houses lined the street10. (o planach, zamierzeniach) to go- iść na studia to go to university- nikt z nas nie idzie na medycynę none of us is going to study medicine- powinna szybko skończyć szkołę i iść do pracy she should leave school as soon as possible and find a job- iść na lekarza/nauczyciela pot. to study to become a doctor/teacher- była dumna, że syn idzie do dyplomacji she was proud that her son was to be a diplomat- tylko głupi idzie do łopaty pot. manual work is for those without brains- iść za kogoś (za mąż) to marry sb- po co było jej za niego iść? what did she (go and) marry him for?- chce, żeby córka szła za mąż s/he wants her daughter to get married a. find a husband ⇒ pójść11. przest. (postępować) to follow- chciała iść śladem matki i zostać naukowcem she wanted to follow in her mother’s footsteps and become a scientist- czy teatr ma brać wzory z kina, czy iść własną drogą? should the theatre imitate the cinema or go its own way?- iść z duchem czasu to move with the times- iść za kimś to follow sb- iść za porywem serca to listen to a. follow one’s heart ⇒ pójść12. (zbliżać się) to approach, to come- idą święta Christmas/Easter is approaching- idzie ciepła jesień a warm autumn is ahead of us a. on its way- chyba idzie na deszcz it looks as though it’s going to rain, it looks like rain- ile dziecko ma lat? – idzie mu piąty rok pot. how old is the child? – s/he’s getting on for five13. (mijać) to go by- czas idzie nieubłaganie naprzód time goes marching on- tego lata szły naprzemian dni słoneczne i deszczowe this summer it was sunny one day and rainy the next14. kryt. (występować w danej ilości) iść w coś to amount to sth- odszkodowania idące w miliony złotych damages amounting to millions of zlotys- nakłady jego książek szły w setki tysięcy egzemplarzy his books were sold in editions of hundreds of thousands ⇒ pójść15. pot. (być sprzedawanym) to sell- w tym roku ta literatura nie idzie this kind of fiction isn’t selling well this year- po ile idą dziś dolary? what’s the going rate for the dollar today?Ⅱ v imp. pot. (udać się) nie idzie czegoś zrobić sth can’t be done- to był człowiek, z którym nie szło pracować s/he was a (really) difficult person to work with- piekielnie zimno, ale idzie wytrzymać it’s freezing outside, but it’s not unbearable■ a co za tym idzie… and, following on from this/that…; and consequently a. in consequence… książk.- idzie mu/jej o coś he/she means a. intends sth- idzie mu o zdobycie władzy he means a. intends to seize power- był świadom stawki, o którą szło he was aware of the stakes involved- iść na coś to agree to sth- iść na współpracę z wrogiem to agree to collaborate with the enemy- iść na kompromis to reach a compromise- iść sobie to go away- iść w zapomnienie a. niepamięć to be forgotten- iść w górę/dół to go up/down- wstąpił do partii i szybko szedł w górę he joined the party and advanced rapidlyThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > i|ść
-
4 nieść
1. (niosę, niesiesz); imp nieś; pt; niósł, niosła, nieśli; vtto carry; ( przynosić) perf; przy- to bring; ( zanosić) perf; za- to carry, to take; (znosić: jaja) perf; z- to lay2. vinieść pociechę/pomoc — to bring comfort/help
wieść niesie, że... — it is rumoured (BRIT) lub rumored (US) that...
* * *ipf.1. (= iść, trzymając coś) carry, take; nieść torbę w ręku carry a bag in one's hand; nieść bieliznę do pralni take one's underwear to the laundry; nieść głowę wysoko carry one's head high.2. (= przynosić) bring; ( o wodzie) carry; nieść komuś radość/pociechę/pomoc bring sb joy/consolation/help; iść, gdzie oczy l. nogi niosą follow one's nose; gdzie cię znowu niesie?! where are you going now?!3. (= być przyczyną czegoś) bring; wojna niesie śmierć war brings death.4. (o impulsie, emocji) lead.5. ( jaja) lay.7. (o plotce, wieści) spread; wieść niesie, że... it is rumored that...ipf.1. (= rozprzestrzeniać się) (o zapachu, dźwiękach, mgle itp.) spread, waft.3. (= składać jaja) lay eggs.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > nieść
-
5 prosto
(iść, jechać) straight (ahead); (chodzić, trzymać się) upright; ( tłumaczyć) clearly; ( bezpośrednio) straight(powiedzieć komuś coś) prosto z mostu — (to tell sb sth) straight out lub from the shoulder
* * *adv.1. (= na wprost) straight, straight ahead; iść prosto przed siebie go straight ahead; spojrzeć komuś prosto w oczy look sb straight in the eye; śmiać się komuś prosto w twarz laugh in sb's face; prosto jak strzelił pot. straight ahead.2. (= pionowo) upright, straight; siedzieć/stać prosto sit/stand upright l. straight; trzymać się prosto hold o.s. erect.3. (= jasno) clearly; powiedzieć coś komuś prosto z mostu tell sb sth straight from the shoulder.4. (= bezpośrednio) straight; prosto z Paryża/ogrodu/piekarnika straight from Paris/the garden/the oven; prosto z serca (np. o życzeniach) from the bottom of one's heart; prosto spod prasy (= dopiero co wydany, napisany itp.) hot off the press.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > prosto
-
6 na
praep. 1. (wskazuje na kontakt z powierzchnią) [znajdować się] on- na stole/kanapie/krześle on the table/sofa/chair- na ścianie/drzwiach on the wall/door- na Ziemi/Księżycu on the Earth/Moon- na niebie in the sky- na jeziorze/rzece on the lake/river- na morzu at sea- na zdjęciu/obrazie (jako temat) in a photo/picture- na środku czegoś in the middle a. centre of sth- na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth- rana na nodze a wound on a a. in the leg- mieć na sobie marynarkę/płaszcz to be wearing a jacket/coat- nosiła pierścionek na małym palcu, a na szyi korale she had a ring on her little finger and beads (a)round her neck- włóż płaszcz na sweter put your coat on over your sweater2. (wskazuje na pomieszczenie, miejsce) at, in- na stadionie at the stadium- na korytarzu in the corridor- na ulicy in the street, outside- na ulicy Klonowej in a. on Klonowa Street- na dworcu/przystanku autobusowym at the station/bus stop- na staromiejskim rynku in the Old Town marketplace- na wschodzie/południu in the East/South- na Bliskim Wschodzie in the Middle East- na Ukrainie/Węgrzech in (the) Ukraine/in Hungary- na Śląsku/Mazowszu in Silesia/Mazovia- na wyspie/Borneo on an island/in Borneo- na wsi in the country- na uniwersytecie at (the) university/in the university- na wykładzie/przedstawieniu at a lecture/performance- na górze/dole (wysokość) at the top/bottom; (w budynku) upstairs/downstairs3. (wskazuje na kierunek) [pójść, prowadzić] to- na plażę/bagna to the beach/marshes- na stację/salę operacyjną to the station/the operating theatre- na Łotwę/Pomorze to Latvia/Pomerania- na Sycylię/Krym to Sicily/the Crimea- wyprawa na Mount Everest an expedition to Mount Everest- wspinać się na Giewont to climb Giewont- robotnicy wylegli na ulice workers took to the streets- dostał się na uniwersytet/prawo he entered university a. was admitted to university/he entered the law department- poszła na zebranie/koncert she went to a meeting/concert- iść/skręcać na północ/wschód to go/turn north/east- okna wychodzą na południe/na ogród the windows face south/look onto the garden- na północ/wschód od czegoś to the north/east of sth- na górę/dół (wyżej/niżej) up/down; (w budynku) upstairs/downstairs- patrzeć na kogoś to look at sb- postawić wazon na stół a. na stole to put a vase on the table- ładować meble na ciężarówkę to load furniture onto a lorry- przenosić się z miejsca na miejsce to move from place to place4. (wskazuje na odcinek czasu) for- wyjechać na tydzień/dwa dni to go away for a week/two days- na krótko for a bit a. a short while- na zawsze forever, for ever- muszę was na chwilę zostawić I’ll have to leave you for a moment- ptaki odleciały na zimę the birds have flown off for the winter- na pół godziny przed odlotem samolotu half an hour before the plane’s departure5. (wskazuje na termin) przygotuję ten referat na środę I’ll prepare the paper for Wednesday- miałeś zrobić tłumaczenie na wczoraj you were supposed to finish the translation by yesterday- przesuńmy zebranie na jutro let’s postpone the meeting till tomorrow- masz przyjść na drugą/lunch you must come at two/for lunch- jestem z nim umówiony na siedemnastą/na piątego stycznia I’m seeing him at 5 p.m./on January the fifth6. (wskazuje na okazję) for- na tę okazję for the occasion- sukienka na specjalne okazje a dress for special occasions- zjeść coś na śniadanie/lunch to have a. eat sth for breakfast/lunch- kupić komuś prezent na urodziny to buy sb a present for his/her birthday- zaprosić kogoś na imieniny/wigilię to invite sb to one’s name day party/for Christmas Eve- pójść na wesele/pogrzeb to go to a wedding/funeral- pocałować/pomachać komuś na pożegnanie to kiss/wave sb goodbye7. (z nazwami środków lokomocji) na nartach/rowerze on skis/on a bike- policjanci na koniach policemen on horseback- jechać na rowerze to cycle, to ride a bike- latać na lotni to go hang-gliding- jeździć na łyżwach/wrotkach to skate a. go skating/to (roller) skate a. go (roller) skating- chodzić/stać na rękach to walk/stand on one’s hands- skakać na jednej nodze to hop on one foot- zjechał na nartach ze zbocza he skied down the slope- dziecko poruszało się na pupie po całym pokoju the baby shuffled around the room on his/her bottom8. (wskazujące na podporę) on- stolik na kółkach a table on a. with wheels- pantofle na wysokim obcasie highheeled shoes- pantofle na płaskim obcasie low-heeled shoes, flats US- fotel/konik na biegunach a rocking chair/horse- spodnie na szelkach/pasku trousers with braces/with a belt- prowadzić psa na smyczy to lead a dog on a leash- leżeć na brzuchu/plecach to lie on one’s stomach/back- oprzeć się na łokciu/na lasce to lean on one’s elbow/a cane9. (z nazwami narzędzi, urządzeń, instrumentów) on- na komputerze/kalkulatorze on a computer/calculator- pisać na maszynie to type, to write on a typewriter- uszyć sukienkę na maszynie to machine(-sew) a dress- grać na skrzypcach/fortepianie to play (on) the violin/piano- zagrać jakąś melodię na skrzypcach/fortepianie to play a tune on the violin/piano- robić na drutach to knit10. (wskazuje na sposób) pranie na sucho dry-cleaning- jajka na twardo/miękko hard-boiled/soft-boiled eggs- usmażyć coś na maśle/oleju to fry sth in butter/oil- ten rosół jest na wołowinie, nie na kurczaku this is beef broth, not chicken broth- nalewka na wiśniach cherry brandy- sprzedawać coś na sztuki/tuziny to sell sth by the piece/dozen- kupić coś na raty to pay for sth by a. in instalments- pomalować coś na niebiesko/zielono to paint sth blue/green- ubierać się na biało/czarno to dress in white/black- „podawać na zimno/gorąco” ‘serve cold/hot’- (ona) uczy się na piątki she always gets top marks11. (wskazuje na przeznaczenie) for- mięso na befsztyki/zupę meat for steak/soup- butelka na mleko a milk bottle- materiał na sukienkę dress material- stojak na buty a shoe rack- syrop na kaszel cough syrup- koncert na skrzypce i fortepian a concerto for violin and piano- dom na sprzedaż a house for sale- sztućce/stół na cztery osoby cutlery/a table for four (people)- brała krople na serce she took drops for her heart- nie mam już miejsca na książki I don’t have any more room for books- na dokończenie tego mieliśmy tylko dwie godziny we only had two hours to finish it- nie trać czasu na głupstwa don’t waste time on trifles- brakuje pieniędzy na zasiłki there’s a shortage of money for benefits12. (wskazuje na cel) for- zabrali go do szpitala na operację they took him to hospital for an operation- poszedł na egzamin he went to take a. went off for his exam- idę do znajomych na brydża I’m going to my friends to play (some) bridge a. for a game of bridge- umówmy się na piwo let’s meet for a beer- muszę pójść na zakupy I have to do some a. go shopping- na co chcesz pójść (do kina)? what (film) would you like to see?- wybrać się na grzyby/ryby to go mushroom picking/fishing- skoczył do wody jemu/jej na ratunek he jumped into the water to save him/her13. (wskazuje na skutek) to, into- podarł spodnie na strzępy he tore his trousers to shreds- wazon rozbił się na kawałki the vase smashed to pieces- porąbał drewno na kawałki he chopped the wood into pieces- pokrój mięso na plastry/kawałki cut the meat into slices/chunks- gips strwardniał na kamień the plaster set as hard as rock- przerobiła sukienkę na spódnicę she turned the dress into a skirt- przebudowali piwnicę na sklep they converted the cellar into a shop- rodzice wychowali go na uczciwego człowieka his parents brought him up to be an honest man14. (wskazuje na przyczynę) at- na czyjąś prośbę/zaproszenie at sb’s request/invitation- na czyjś rozkaz at sb’s order- na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth- na dźwięk dzwonka wyskoczył z wanny at the sound of the bell he jumped out of the bath- na myśl o tym zrobiło mu się słabo he felt faint at the (very) thought of it- śledztwo rozpoczęto na wniosek poszkodowanego the investigation was opened at the request of the injured party- na nasz apel zgłosiło się wielu ochotników many volunteers responded to our appeal- oskarżeni utrzymują, że strzelali na rozkaz the accused claim that they were ordered to shoot- chorować na grypę to be ill with flu- przystanek na żądanie a request stop GB, a flagstop US15. (w pomiarach, obliczeniach) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometres per a. an hour- dwa razy na tydzień/rok twice a week/year- jeden student na dziesięciu one student in ten a. out of ten- na jedno miejsce było sześciu kandydatów there were six candidates per place- bieg na 100 metrów the 100 metres sprint- głęboki/długi na sześć metrów six metres deep/long- drzwi były otwarte na całą szerokość the door was wide open- podszedłem do niego na odległość kilku kroków I came to within several steps of him- poziom wody podniósł się na wysokość pierwszego piętra the level of the water rose up to the first floor- jak na swoje lata, jest w doskonałej formie he’s in excellent form for his years- jak na emeryta, ma spore dochody for a pensioner he has quite a large income- pomidory, jak na krajowe, są znakomite for Polish tomatoes they’re delicious- suma, jak na owe czasy, ogromna a huge sum for a. in those days a. times- na ówczesne warunki (for) the way things were at the time; for the conditions prevailing at that time książk.- na co? what for?- na co ci ołówek? what do you need a pencil for?- i na co wam to było? what did you have to do that for?* * *prep(+acc) ( kierunek) tona plażę/wieś — to the beach/country
na Węgry/Kubę — to Hungary/Cuba
wchodzić (wejść perf) na drzewo — to climb a tree
na zachód/północ — west/north, westward(s)/northward(s)
wpadać (wpaść perf) na kogoś — to bump into sb ( okres)
na 5 minut przed na — +loc five minutes before... ( termin)
na czwartą — ( zrobić coś) by four (o'clock); ( przyjść) at four (o'clock) ( okazja)
na sztuki/tuziny — by the piece/the dozen
na raty — on hire purchase (BRIT) lub installments (US)
na czyjąś prośbę/zaproszenie — at sb's request/invitation
na czyjś sygnał/życzenie — on sb's signal/wish
chory na grypę — ill lub sick (US) with flu ( miara)
dwa razy na tydzień — twice a lub per week
jeden na dziesięć — one in ten, one out of ten
malować (pomalować perf) coś na biało — to paint sth white ( przeznaczenie)
kosz na śmieci — dustbin (BRIT), garbage can (US)
jechać na wakacje/wycieczkę — to go on holiday/a trip
iść na wykład/koncert — to go to a lecture/concert ( z przysłówkami)
* * *naprep.+ Loc.1. ( miejsce) on, at, in ( często nie tłumaczony jako przyimek); na stole on the table; na ścianie on the wall; na górze/na dole up/down; at the top/bottom ( czegoś of sth); (= na piętrze/na parterze) upstairs/downstairs; na ulicy on the street; Br. in the street; na Siódmej Ulicy on Seventh Street; Br. in Seventh Street; na Pennsylvania Avenue pod numerem 10 Br. at 10 Pennsylvania Avenue; na Alasce/Litwie in Alaska/Lithuania; na deszczu (out) in the rain; na dworze (= na zewnątrz) outside, outdoors; na koniu on a horse, on horseback; na korytarzu in the corridor; na palcu/głowie on one's finger/head; mieć mnóstwo spraw na głowie przen. have a lot on one's mind l. shoulders; na początku/końcu czegoś at the beginning/end of sth; na polu in the field; na uniwersytecie/poczcie at the university/post office; na zachodzie in the west.3. (= podczas) at, during, on; na zebraniu/koncercie at a meeting/concert; na wakacjach on vacation; Br. on holiday; na wycieczce on a trip l. excursion; spędzać czas na czytaniu spend one's time reading.4. ( środek lokomocji) on; jechać na koniu ride (on) a horse; jeździć na nartach ski, go skiing; jeździć na rowerze ride (on) a bicycle, ride a bike.5. ( ruch lub pozycja ciała) on; chodzić na rękach walk on one's hands; leżeć na boku lie on one's side; na nogach (t. przen. = w dobrej kondycji) on one's feet.6. ( instrument) on; grać na skrzypcach/fortepianie play the violin/piano; grać melodię na fortepianie play a tune on the piano.8. ( precyzowanie znaczenia rzeczownika) buty na wysokich obcasach high-heeled shoes; ciasto na drożdżach yeast dough; nalewka na wiśniach cherry liqueur; koń na biegunach rocking horse.9. (po czasownikach l. przymiotnikach) oszczędzać na czymś economize on sth; wprawiać się na czymś cut one's teeth on sth; wychowany na czymś brought up l. raised on sth.prep.+ Acc.1. (kierunek l. cel) to, toward(s), on, upon ( często nie tłumaczony jako przyimek); na Alaskę/Litwę to Alaska/Lithuania; na stolicę (o celu marszu, operacji wojskowej) toward l. on the capital; na górę/na dół up/down; ( po schodach) upstairs/downstairs; na pocztę/dworzec kolejowy to the post office/railroad station; na ulicę (out) into the street; na zachód west, westward(s); wyjść na ulicę (euf. = zacząć uprawiać prostytucję) go on the streets.2. (po czasownikach l. przymiotnikach) chory na głowę (pot. = szalony) sick in the head, brainsick; chorować l. cierpieć na coś suffer from sth; cieszyć się na coś look forward to sth; krzyczeć na kogoś shout at sb; patrzeć na kogoś/coś look at sb/sth; zanosi się na deszcz it's going to rain; zły na kogoś/coś angry at/with sb/sth.5. (termin, wyznaczony czas) (dokładnie) na czas (right) on time; obiad będzie na piątą dinner will be (ready) at five; umówić się na środę agree to meet on Wednesday, schedule an appointment for Wednesday; wracam na Wielkanoc I'll be back l. returning for Easter; zrobię to na jutro I'll do it for tomorrow.7. ( przeznaczenie) kosz na śmieci waste-paper basket; materiał na sukienkę dress material; koncert na fortepian muz. piano concerto; skrzynka na listy mailbox; Br. letter-box.8. ( sposób) with, by; walczyć na miecze fight with swords; kupować na raty buy on installments; kupować/sprzedawać na sztuki buy/sell by the piece.9. ( miara) 100 kilometrów na godzinę a hundred kilometers an hour/per hour; szeroki na dwa metry two meters wide; raz na rok once a year.10. (przyczyna, bodziec) on, upon, at, to; co ty na to? what do you say?, what would you say to that?; na żądanie on demand; na czyjąś prośbę/czyjś rozkaz on l. at sb's request/order; na widok kogoś/czegoś at the sight of sb/sth; na wieść o wypadku upon the news of the accident; odpowiedzieć na pytanie answer a question.11. ( podział) into, in; drzeć coś na kawałki tear sth into l. to pieces; dzielenie włosa na czworo przen. hair-splitting; dzielić/łamać/składać coś na pół divide/break/fold sth in half.14. ( cel) to, for, into; być przyjętym na (Uniwersytet) Yale be accepted at l. by Yale (University); dostać się na wydział chemii get into the chemistry department; iść na przyjęcie/zebranie go to a party/meeting; iść na ryby go fishing; iść na spacer go for a walk; jechać na wycieczkę go on an excursion; wyskoczyć na miasto go out, go into town.15. ( w utarych zwrotach) na dobitkę to crown it all, to top it (all) off, on top of all that; na domiar złego to make matters worse; na przykład for example, for instance; jak na złość ironically; na zakończenie finally; na złamanie karku at breakneck speed l. pace, helter-skelter.16. ( w równoważnikach zdań) na pomoc! help!; na koń! mount up!; na zdrowie! ( toast) cheers!; ( odpowiedź na kichnięcie) bless you!prep.z przysłówkami, przymiotnikami i wyrazami nieodmiennymi3. ( sposób) na czczo on an empty stomach; na leżąco lying (down), reclining, prone; jajko na twardo hard-boiled egg; na wznak on the back.4. ( relacje przestrzenne) na zewnątrz (czegoś) outside (sth); na wprost (straight) on l. ahead; (= naprzeciw) opposite; na zachód/lewo ( o położeniu) to the west/left ( od czegoś of sth).5. ( w utartych zwrotach) wszystko na nic/na próżno (it's) all for nothing/in vain.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > na
-
7 krok
m (G kroku) 1. (stąpnięcie) step; (odgłos) footstep- zrobić dwa kroki to przodu/do tyłu to take two steps forward/back- stawiać duże/małe kroki to take big/small steps- zbliżać się wielkimi krokami [osoba] to walk fast (do kogoś/czegoś toward(s) sb/sth); przen. [dzień, termin] to approach rapidly- stawiać pierwsze kroki [dziecko] to take one’s first steps; przen. [firma, nauka] to be in its infancy- stawiać pierwsze kroki jako polityk przen. to take one’s first steps in the world of politics- usłyszeć czyjeś kroki to hear sb’s footsteps- iść krok za krokiem to go step by step a. one step at a time- robić coś krok za krokiem a. krok po kroku to do sth step by step a. one step at a time- krok po kroku zdobyłem jej zaufanie little by little, I won her trust- iść za kimś krok w krok to dog sb a. sb’s footsteps, to follow sb (about a. around everywhere)- iść przy kimś krok w krok to walk in step with sb- na każdym kroku a. co krok widać było ślady wojny the traces of war were visible at every turn- ani kroku (dalej)! don’t move!2. (sposób chodzenia) walk, step; (tempo chodzenia) pace- iść szybkim/wolnym krokiem to walk at a fast/slow pace- przyspieszyć/zwolnić kroku to speed up/slow down- mieć sprężysty/żołnierski krok to walk with a springy/soldierly step- dotrzymywać komuś/czemuś kroku to keep up with sb/sth także przen.- równaj krok! (rozkaz wojskowy) get in step!- krok defiladowy the goose-step- iść krokiem defiladowym to (do the) goose-step3. zw. pl (w tańcu) step zw. pl- uczyć się kroków walca/tanga to learn the steps of the waltz/tango- mylić krok w tańcu to be a. dance out of step4. (posunięcie) step- podjąć stosowne/stanowcze kroki to take appropriate/decisive steps- skłonić kogoś do desperackiego kroku to induce sb to make a desperate move- zdecydować się na ryzykowny krok to decide to make a risky move- ważny krok w walce z terroryzmem a major step forward in the fight against terrorism- uczynić krok ku zgodzie to take a step toward(s) reconciliation- ktoś musi uczynić pierwszy krok someone has to take the first step- krok wstecz w procesie pokojowym a step backward(s) in the peace process- milowy krok a giant step- to odkrycie było milowym krokiem w rozwoju współczesnej nauki this discovery was a giant step in the development of modern science- znałem jej każdy krok I was aware of her every move5. przen. (odległość) mieszkać o parę kroków od czegoś to live (just) a stone’s throw (away) from sth- to dwa kroki stąd it’s just around the corner; it’s just a hop, skip, and jump from here pot.- jesteśmy o krok a. dzieli nas krok od zwycięstwa victory is just around the corner- stąd już tylko krok do rewolucji from there its one step to revolution- nie odstępować kogoś na krok to follow sb everywhere- sprawa nie posunęła się nawet na a. o krok things have gone (absolutely) nowhere, things have not moved ahead at all- on nie ustąpi ani na krok he won’t budge an inch6. (część ciała, spodni) crotch- być ciasnym w kroku [spodnie, bielizna] to be tight in the crotch- spodnie cisną a. uwierają mnie w kroku my trousers are tight in the crotch- □ krok łyżwowy Sport ski skating* * *podejmować (podjąć perf) kroki w celu... — to take steps lub measures to...
iść powolnym/żwawym/szybkim krokiem — to walk at a slow/brisk/quick pace
przyśpieszyć ( perf) kroku — to speed up
dotrzymywać (dotrzymać perf) komuś kroku — to keep pace with sb
* * *mi1. (= stąpnięcie) step; ( ciężki) plod, tramp; (= sposób chodzenia) gait, walk; krok defiladowy parade step; niepewny krok unsteady gait; równać krok fall into step; dotrzymywać komuś kroku t. przen. keep pace with sb; chodzić za kimś krok w krok follow sb around, dog sb's footsteps; posuwać się krok za krokiem go step by step; przyspieszać/zwalniać kroku speed up/slow down; skierować dokądś swoje kroki turn one's steps somewhere; wlec się żółwim krokiem lag on l. move at a snail's pace; od miłości do nienawiści tylko jeden krok there's a thin line between love and hate; ani kroku dalej! freeze!, hold it right there!; nie idę ani kroku dalej! I'm not going l. moving a step further!2. (= odcinek drogi) step; być o krok od be one step away from; co krok at every step, every step of the way; dwa kroki stąd within a stone's throw of here; nie ruszyć się ani na krok not to move a step; spotykać coś na każdym kroku l. co krok encounter sth at every step l. every step of the way; wielki/milowy krok naprzód/wstecz a great/enormous step forward/back.3. (= działanie) step; desperacki/fałszywy krok desperate/false step; krok po kroku step by step; podjąć konieczne/pilne kroki take necessary/urgent steps; podjąć odpowiednie kroki (prawn.) take due steps; zrobić pierwszy krok take the first steps.4. pot. ( część ubrania) crotch.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > krok
-
8 ręka
z pierwszej ręki — (wiadomość, informacja) first-hand; (słyszeć, dowiedzieć się) at first hand
iść (pójść perf) komuś na rękę — to be accommodating with sb
dawać (dać perf) komuś wolną rękę — to give sb a free hand
mieć związane ręce — (przen) to have one's hands tied
* * *f.1. (= dłoń) hand; (= wewnętrzna część dłoni) palm; pot. (= kończyna górna) arm; bronić się przed czymś rękami i nogami resist sth with might and main; być w dobrych rękach be in good hands; dać komuś wolną rękę give sb a free hand; dostać kogoś/coś w swoje ręce get one's hands on sb/sth; dostać się w czyjeś ręce fall into the hands of sb; dostarczyć coś do rąk własnych deliver sth personally; gołymi rękami with one's bare hands; grać z ręki karty play from the hand; iść komuś na rękę be accommodating with sb; jak ręką odjął right away; jeść komuś z ręki eat out of sb's hand; lekką ręką (= bezmyślnie) recklessly; (= bez wysiłku, bez problemu) without batting an eyelid; machnąć na coś ręką let it go; mieć czyste ręce have clean hands; mieć dwie lewe ręce be all thumbs; mieć pełne ręce roboty have one's hands full; mieć związane ręce have one's hands tied; na cztery ręce muz. four-handed; na rękę (= po opodatkowaniu) net; na własną rękę on one's own; niech ręka boska broni! God forbid!; od ręki while you wait; patrzeć komuś na ręce breath down sb's neck; po lewej/prawej ręce on the left-/right-hand side; podnieść rękę na kogoś raise one's hand against sb; pod ręką (close l. near) at hand; prosić o czyjąś rękę propose to sb; przechodzić z rąk do rąk change hands; be passed from hand to hand; przyłożyć do czegoś rękę have a hand in sth; ręce do góry! hands up!; ręce przy sobie! (keep your) hands off!; ręce opadają it's disheartening; ręka boża the hand of God; ręka rękę myje you scratch my back and I'll scratch yours; siedzieć z założonymi rękami sit on one's hands; to jest mi (nie) na rękę this is (in)convenient for me; trzymać się za ręce hold hands; umywać (od czegoś) ręce wash one's hands (of sth); wszystko (jest) w twoich rękach everything's in your hands; wyjść z czegoś obronną ręką (z trudnej l. nieprzyjemnej sytuacji) get out of sth; (= mieć coś pod kontrolą) have the upper hand; wziąć coś w swoje ręce take sth into one's hands; zacierać ręce rub one's hands; (wiadomość) z pierwszej/drugiej ręki first-/second-hand (news); z pocałowaniem ręki gladly; z ręką na sercu hand on heart; żyć z pracy rąk live off the labor of the hands; brak rąk do pracy labor shortage; prawa ręka right hand; ręka sprawiedliwości arm of the law.2. sport (= niedozwolone zagranie ręką) hand.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > ręka
-
9 oko
I oka; oczy; gen pl oczu; dat pl oczom; instr pl oczami lub oczyma; nt( narząd wzroku) eye; ( wzrok) (eye)sightna pierwszy rzut oka — at first glance lub sight, on the face of it
w oczach — ( z każdą chwilą) rapidly
z zamkniętymi lub zawiązanymi oczami — ( bezbłędnie) with one's eyes closed; ( bez namysłu) without thinking
iść (pójść perf) gdzie oczy poniosą — to go and never look back
mieć dobre oko — to have a good eye; ( mieć dobry wzrok) to have good eyes
mieć kogoś/coś przed oczami — to have sb/sth before one's (very) eyes
mieć kogoś/coś na oku — to keep an eye on sb/sth
mieć oczy otwarte na oko — +acc to keep an eye out for
mieć oko na oko — +acc to have an lub one's eye on
nie spuszczać kogoś/czegoś z oka — to keep an eye on sb/sth
nie zmrużyć ( perf) oka — not to sleep a wink
otworzyć komuś oczy na oko — +acc to open sb's eyes to
patrzeć krzywym okiem na oko — +acc to frown upon, to look askance at
pilnować kogoś/czegoś jak oka w głowie — to keep a close eye on sb/sth
pożerać kogoś/coś oczami — to devour sb/sth with one's eyes
przymykać (przymknąć perf) na coś oczy — to turn a blind eye to sth
puszczać (puścić perf) do kogoś (perskie) oko — to wink at sb
rzucać się (rzucić się perf) w oczy — to stand out, to be conspicuous
dobrze/źle mu patrzy z oczu — he has a kind/forbidding look in his eyes
II oka; oka; ntPi razy oko — pot roughly, more or less
pawie oko — peacock's eye, ocellus
* * *n.1. ( narząd wzroku) eye, optic (arch.); piwne/brązowe/niebieskie oczy hazel/brown/blue eyes; podbite oko black eye, shiner, mouse; bystre oko sharp l. keen eye; mieć bystre oko be sharp l. keen eyed l. eyesighted; zaczerwienione oko reddish eye; kocie oczy ( na drodze) cat's eyes; kocie oko min. cat's eye; tygrysie oko min. tiger's eye; dno oka anat. eyegrounds, fundus of the eye; oko cyklonu meteor. bull's eye, the eye of the storm; sokole oko eagle eye; maślane oczy filmy eyes; wprawne oko practiced eye; w mgnieniu oka in a blink of an eye, in a twinkling, in a flash l. crack; na pierwszy rzut oka at first glance; coś widać na pierwszy rzut oka sth can be seen at first glance; bez zmrużenia oka without batting an eye; na moich oczach before l. under my eyes, in front of my very eyes; słabnąć l. niknąć w oczach ( o człowieku) be fading away, be wasting away; ale masz oko! good eye!; cieszący oko easy on the eye; cieszyć oko please the eye; klapki na oczach blinders, tunnel vision; klapki na oczy ( konia) blinders; Br. blinkers; w moich oczach to jest nic niewarte it's not worth a penny in my eyes l. to my mind; z zamkniętymi oczami with one's eyes closed; pożerać kogoś oczami devour sb with one's eyes; patrzeć na coś krzywym okiem frown upon sth, look askance at sth; być komuś solą w oku be a thorn in sb's side l. flesh, be the stone in sb's shoe; (szkolić się) pod okiem instruktora (train) under the supervision of the instructor; ciemno, choć oko wykol the night is inky black; rzucać się w oczy stick out a mile, stick out like a sore thumb; spędza mi to sen z oczu I can't get it out of my mind; czytam w twoich oczach, że... I can see l. read it in your eyes that...; dobrze ci z oczu patrzy you have a kind look in your eyes; iść, gdzie oczy poniosą go and never look back, walk and don't look back; jak okiem sięgnąć as far as the eye can see; mieć oczy wokół głowy have eyes at the back of one's head; zrobiło mi się ciemno przed oczami I was seeing spots before my eyes; mam to na oku I'm keeping a (sharp) eye on it; mieć coś na oku (np. o pracy) set sights on sth; mam babcię ciągle przed oczyma I can still see grandma before my eyes; miej oczy i uszy otwarte! keep your eyes and ears open!; powiedzieć l. wygarnąć komuś prawdę w oczy tell sb the truth to his/her face, speak the truth to sb's face; wspominać kogoś/coś z łezką w oku think softly l. affectionately l. nostalgically about sb/sth, think about sb/sth with affection; mydlić komuś oczy pull the wool over sb's eyes, throw dust in sb's eyes; nawet nie mrugnął okiem he didn't flicker an eyelid; nie mogłem od niej oderwać oczu I couldn't take my eyes off her; nie mogę spojrzeć jej w oczy I can't look her in the eye/face; mieć oko na coś keep one's eyes open l. peeled l. skinned for sth; nie spuszczaj z oka dzieci keep your eye on the children, keep a close eye l. watch on the children; podbić komuś oko give sb a black eye l. a shiner; własnym oczom nie wierzę! I can't believe my eyes!; nie zmrużyłem oka I didn't sleep a wink; otworzyć szeroko oczy open one's eyes wide; widzieć kątem oka see sth out of the corner of one's eye; strzec kogoś/czegoś jak oka w głowie keep a close eye on sb/sth; rzut oka na coś glimpse at sth; kiedy ty wreszcie przejrzysz na oczy? when will you finally take the blinds off?; przewracać oczami turn up l. roll one's eyes; robić do kogoś perskie oko give sb the eye, give sb a glad eye, make eyes at sb; kłamać w żywe oczy lie through one's teeth, lie in one's throat; na piękne oczy on trust; w cztery oczy in private; rozmawiać z kimś w cztery oczy talk heart to heart to sb, talk eye to eye; rzuć na to okiem have l. take a look l. glance at it, please; cast an eye over it, please; gołym okiem with the naked eye; stanąć z kimś oko w oko stand face to face with sb, confront sb eyeball to eyeball; stracić kogoś z oczu lose sight of sb; spuścić oczy lower one's eyes, cast one's eyes down; spojrzeć prawdzie w oczy face the truth; wake up and smell the coffee; see things for what they really are; świecić oczami za kogoś blush for sb, take the rap; widzieć coś gołym okiem see sth with the naked eye; widzieć coś na własne oczy see sth with one's own eyes; widzieć coś oczami duszy see sth in one's mind's eyes; wpaść komuś w oko catch sb's fancy l. eye, take l. tickle l. catch sb's fancy; zamknąć oczy close one's eyes, breathe one's last; przymykać na coś oczy turn a blind eye to sth; zejdź mi z oczu! get out of my sight!; oczy mi się kleją I have heavy eyes l. eyelids; pi razy oko sth in the neighborhood of, more or less; pasuje to jak pięść do oka it's like a square peg in a round hole; oczy wychodzą mu na wierzch ( ze zdziwienia) his eyes popped out; oko ci zbieleje it'll leave you open-mouthed; kruk krukowi oka nie wykole crows don't pick crows' eyes; dog does not eat dog; oko za oko, ząb za ząb an eye for an eye and a tooth for a tooth; pańskie oko konia tuczy the eye of the master does more work than both his hands; prawda w oczy kole the greater the truth, the greater the libel; strach ma wielkie oczy fear has big eyes; czego oko nie widzi, tego sercu nie żal what the eye doesn't see, the heart doesn't grieve over; what the eye sees not, the heart craves not.3. ( w sieci rybackiej) mesh.4. żegl. ( wachta) watch, lookout.5. żegl. ( pętla na linie) eye-splice, loop.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > oko
-
10 przed
praep. 1. (w przestrzeni) (naprzeciw) in front of (czymś sth); (nie dochodząc) before (czymś sth)- siedzieć przed lustrem/telewizorem to sit in front of a mirror/the TV- usiądź przede mną sit in front of me- zatrzymać się przed domem to stop before a. in front of a house- uklęknąć przed kimś to kneel before a. in front of sb- skłonić się przed kimś to bow to sb- iść/patrzeć przed siebie to walk/look straight ahead- skręć w lewo przed rondem turn left before the roundabout- samochód podjechał przed kaplicę the car drove up to the chapel- wyszedł przed bramę he came out in front of the gate; (w tym samym kierunku) szła z rękami wyciągniętymi przed siebie she walked with her arms stretched out in front of her- pchała przed sobą wózek (spacerowy) she was pushing a pushchair (along)2. (w kolejności) before- na liście moje nazwisko jest przed twoim my name is before yours on the list- była przed nami w kolejce she was in front of us (in the queue)- nie wpychaj się przed nas don’t push in in front of us- sprawy publiczne stawiał przed innymi he put public affairs before everything else- Rosjanie wysunęli się przed Holendrów the Russians moved ahead of the Dutch3. (wcześniej niż) before- przed śniadaniem/świtem/wojną before breakfast/daybreak/the war- przed południem in the morning- V wiek przed naszą erą the fifth century before Christ a. BC- przyszła przed dwunastą she came before twelve- zdążył wrócić przed zamknięciem bramy he was back before the gate was closed- kilka osób mówiło na ten temat przede mną several people spoke about it before me- nie możesz podjąć tych pieniędzy przed upływem trzech miesięcy you can’t withdraw the money until a period of three months has elapsed- najgorsze jest jeszcze przed nami the worst is yet a. still to come a. still before us- przed czasem ahead of time a. schedule- samolot przyleciał przed czasem the plane arrived ahead of schedule4. (jakiś czas temu) before, earlier- przed godziną/miesiącem/dwoma laty an hour/a month/two years before a. earlier a. ago- przed laty years before a. earlier a. ago- przed chwilą widziałam to na stole I saw it on the table a moment ago5. (obrona) against, from- ochrona przed zimnem/słońcem protection against (the) cold/against sunlight- schronienie przed deszczem shelter from a. against the rain- strach przed kimś/czymś fear of sb/sth- schować się przed słońcem/deszczem to shelter from the sun/rain- ukryć coś przed kimś to hide sth from sb- opędzać się przed komarami to beat off mosquitoes6. (wobec) popisywać się przed gośćmi to show off in front of guests- wystąpić przed pełną salą to appear in front of a. before a full house- pochylić głowę przed kimś to bow to sb- wyżalać się przed kimś to pour out one’s troubles a. one’s heart to sb- niczego przede mną nie ukryjesz you can’t hide anything from me- został postawiony przed Trybunałem Stanu he was brought before the State Tribunal- przed sądem odbywa się sprawa o ustalenie ojcostwa a paternity case is in progress in court* * *1. prep +instr1) ( miejsce) in front of2) ( czas) beforeprzed obiadem/wojną — before dinner/the war
3) ( w obronie przed)przed chorobą/zimnem — against disease/cold
uciekać/chronić się przed czymś — to flee/shelter from sth
4) ( wobec)2. prep +acc( kierunek)* * *prep.1. + Ins. ( miejsce) in front of, outside; przed kimś/czymś in front of sb/sth; spotkamy się przed bankiem I'll meet you outside the bank; stał przed domem he stood in front of the house; karetka jechała przed nami ambulance was going in front of us; ogródek przed domem front garden; prosto przed siebie straight ahead; stawić się przed (sądem, komisją itp.) appear before l. in front of.2. ( moment) before, ahead of; przed południem before midday, in the morning, a.m., ante meridiem; przed końcem miesiąca by the end of the month; przed zapadnięciem zmroku before (it gets) dark; przed świętami before holidays; przed chwilą a while l. moment ago; przed czasem ahead of time, in good time; ( o porodzie) preterm; samolot przyleciał przed czasem plane arrived ahead of schedule; krótko przed shortly before; przed czterdziestką ( o wieku) on the right side of forty l. the hill, approaching forty; przed oczyma duszy in one's mind's eye.3. ( okres) ago, before; przed trzema godzinami three hours ago; przed dwoma miesiącami two months ago; przed laty years ago; przed upływem tygodnia before the week is over; na długo przed czymś long before; coś nie ma przed sobą przyszłości there's no future in sth; przed Chrystusem before Christ, B.C., before the Christian l. Common Era.4. ( obrona) against, from; uciekał przed policją he was fleeing from the police; bronił się przed ciosami napastnika he defended himself from his rival's blows; chronić kogoś przed czymś protect sb against sth, keep sb from sth; schronienie przed deszczem shelter from the rain; strach przed czymś fear of sth.5. ( ocena) to, before; popisywał się przed dziewczyną he showed off to impress the girl; wyżaliła się przed przyjaciółką she complained to her (girl)friend; nic przede mną nie ukrywasz? you're not hiding anything from me, are you?6. (= kolejność) before, above, previous to; przybiegł na metę przed faworytami he came to the finish line before the favorites, he finished before the favorites; dała jej pierwszeństwo przed innymi he gave her priority over the others; przede wszystkim first of all, first and foremost, above all; daleko przed kimś way ahead of sb; mam to jeszcze przed sobą ( w przyszłości) it's still ahead of me.7. (= szacunek) to, before; chylić głowę przed autorytetem bow one's head to l. before sb; chylić czoła przed kimś take one's hat off to sb; być odpowiedzialnym przed kimś be responsible to sb; przed Bogiem before God.8. + Acc. (= kierunek) before; wyjść przed dom go out; ciężarówka wysunęła się przede mnie truck passed me; patrzyć przed siebie look straight ahead; iść przed siebie walk straight on; roztoczył się przed nami piękny widok beautiful view opened before us; iść/jechać przed kimś go/drive before l. ahead of sb; być dopuszczonym przed czyjeś oblicze be admitted to sb's presence; przed obliczem in the presence; zanieść prośbę przed majestat króla present a request to the king.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przed
-
11 chc|ieć
impf (chciał, chcieli) Ⅰ vt 1. (mieć chęć, ochotę) to want- chcieć chleba/spokoju to want some bread/some peace- chcieć mieć dziecko to want a child- chcieć dla kogoś zdrowia/szczęścia to wish sb health/happiness- chcieć dobrze to mean well- chcieć jak najlepiej to want what’s best (dla kogoś for sb)- wiesz, że ojciec chce jak najlepiej you know father only wants what’s best- chcieć, żeby było lepiej to want things to be better, to wish things were better- chcieć coś robić to want to do sth- chcę iść do kina/wyjechać/studiować prawo/być dobrym ojcem I want to a. I’d like to go to the cinema/to go away/to study law/to be a good father- chcecie może herbaty? maybe you’d like some tea?- nie chciała go za męża she didn’t want to marry him a. want him for a husband- chcesz dostać w ucho? pot. do you want a clout round the ear? pot.- mogą zostać na noc, jeśli chcą they can stay the night if they like a. want- rób, co chcesz, wolno ci do what you want a. like, you’re a free person- chciała, żeby córka poszła w jej ślady she wanted her daughter to follow in her footsteps- chcę, żebyś potrzymała to przez sekundę I want a. I’d like you to hold this for a second- nie chcę, żebyś wychodził tak często I don’t want you going out a. to go out so often- chcę/chciałam/chciałabym cię o coś prosić I want/I wanted/I’d like to ask you a favour- chcę/chciałem/chciałbym serdecznie powitać wszystkich widzów I want/I’d like to give a warm welcome to everyone in the audience- na zakończenie chciałbym powiedzieć… to round off I’d like to say…- chcieliby skończyć (to) do piątku they’d like to finish (it) by Friday- nie wiem, czy jesteśmy tutaj chciani I don’t know if we’re wanted a. welcome here2. (domagać się, żądać) to want- robotnicy chcą podwyżek płac the workers want better wages- bezrobotni chcą pracy the unemployed want work- chciał, żebym mu oddał pożyczone książki he wanted me to return the books I’d borrowed- czego ode mnie chcesz, daj mi spokój! what do you want from me, leave me alone!3. (zamierzać) to want to- chcieć coś robić to want to do sth, to be going to do sth- chciał mnie uderzyć! he was going to hit me!- chciał wyskoczyć, ale go przytrzymałem he wanted to a. was going to jump out, but I stopped him- właśnie chcieć coś robić to be (just) about to do sth, to be just going to do sth- właśnie chciałem wyjść, gdy zadzwonił telefon I was just about to go out a. just going out when the phone rang4. (o rzeczach nieżywotnych) nie chcieć to not want to- samochód nie chce (mi) zapalić the car doesn’t want to start a. won’t start- wtyczka nie chce wejść the plug doesn’t want to go in a. won’t go in- rana nie chce się goić the wound doesn’t want to heal up a. won’t heal up- fotel nie chciał wejść do windy the armchair wouldn’t go in a. didn’t go into the liftⅡ chcieć się v imp. chce mi się jeść I feel like eating something, I feel hungry- chce mi się pić I’m thirsty, I feel thirsty- chce mi się spać I feel sleepy, I want to (go to) sleep- tak mi było smutno, że chciało mi się płakać I was so sad I wanted to cry a. felt like crying- jest tak ładnie, że chciałoby się pójść na spacer it’s so nice, it makes you want to go for a walk- chce ci się iść taki kawał? do you really want to go all that way?- nie chce mu się uczyć he won’t study, he’s not interested in school- ludziom nie chce się pracować people don’t want to work- zupełnie mi się nie chce jeść I don’t feel at all hungry- nie chciało mi się I didn’t feel like it a. want to■ chcąc nie chcąc pot. like it or not- chcąc nie chcąc musiałem iść do sklepu like it or not I had to go to the shop- chcąc nie chcąc poszła na spacer, bo musiała wyprowadzić psa like it or not, she went for a walk because she had to take the dog out- co/cóż chcesz? pot. what do you expect?- czego tu chcesz? pot. what are you doing here?, what do you want (here)?- „czego tu chcesz? zabieraj się stąd!” ‘what are you doing here? clear off!’ pot.- jak (sobie) chcesz please yourself, (you) do what(ever) you want- nie idziesz? jak sobie chcesz aren’t you coming? please a. suit yourself- „rezygnuję z tej pracy” – „jak chcesz, ale jeszcze się zastanów” ‘I’m giving up this a. that job’ – ‘that’s up to you a. it’s your decision, but I’d think about it if I were you’- …jak chce autor …as the author would have it- jak chce legenda/zwyczaj according to legend/custom- los chciał, że spotkali się tego dnia jeszcze raz as luck would have it, they met again that day; they were fated to meet once more that dayThe New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chc|ieć
-
12 gó|ra
Ⅰ f 1. (wzniesienie) (wysokie) mountain; (niskie) hill- stroma/wysoka/lesista góra a steep/high/wooded mountain- szczyt góry the top a. summit of a mountain- zbocze góry the side of a mountain, a mountain slope- chodzić po górach to walk in the mountains- wciąż schodzili z góry they were going downhill all the time- dźwigali bagaże pod górę they carried their luggage uphill- wejść/wspiąć się na górę to climb a mountain- zejść z góry to come down a. descend książk. a mountain- góry i doły (na drodze) potholes- góry i doliny hills and dales- góry Szkocji the (Scottish) Highlands2. (sterta) pile, mountain- góra śmieci a pile a. heap of rubbish- mieć górę naczyń do zmywania to have loads a. mountains of washing-up to do pot.- pod choinką leżała góra prezentów there was a pile of presents under the Christmas tree3. (górna część) top- przeszukać coś od góry do dołu to search sth from top to bottom- zmierzyć kogoś wzrokiem od góry do dołu to look sb up and down- od góry do dołu w bloku zapaliły się światła lights came on all over the block- siedział u góry stołu he sat at the head of the table- na górze at the top- każda strona ma numer na górze each page is numbered at the top- list leżał na górze komody the letter was lying on top of the chest (of drawers)4. sgt (w budynku) upstairs- zawsze urządzają przyjęcia na górze they always hold their parties upstairs- na górę upstairs- iść/przyjść z góry to go/come downstairs- z góry dobiegł go głos a voice could be heard from upstairs- poszli na górę już dawno temu they went upstairs a long time ago5. (miejsce, położenie) powietrze na górze jest bardzo zimne the upper air is very cold- tam, na górze up there- w górę up, upwards- balon płynął w górę the balloon floated upwards- w górze rzeki upriver- w górę rzeki upstream- do góry up- w ładną pogodę dym idzie prosto do góry in fine weather the smoke rises straight up- iść do góry po schodach/drabinie to go up a. climb the stairs/a ladder- do samej góry to the very top- tą stroną do góry! (oznaczenie przesyłki) this side up!- twarzą do góry face up a. uppermost- ku górze upwards- w górze (w powietrzu) up in the air, in the sky- w górze powoli płynęły obłoki clouds were floating (by) slowly in the sky- trzymaj ręce w górze! keep your hands up!- od góry from above- trzeba do wieży wejść od góry you have to enter the tower from above- z góry from above; from on high książk.- ceny idą w górę przen. prices are going up- pnie się w górę do władzy przen. he’s climbing (up) the power ladder- idzie w górę w swojej firmie przen. he’s rising in his company- barometr/licznik idzie w górę przen. the barometric pressure/meter reading is rising6. sgt (strych) przest. attic, loft- zawsze rozwieszała pranie na górze she always hung her washing out to dry in the attic- ten stary fotel trzeba już wynieść na górę you should put that old armchair (up) in the loft7. sgt pot. (zwierzchnicy) the authorities- rozkaz przyszedł z góry the order came from above a. from upstairs iron. a. (down) from on high żart.- góra szukała porozumienia ze strajkującymi górnikami the authorities were seeking a compromise with the striking miners8. środ., Muz. (wysokie tony) high notes pl, high register Ⅱ adv. pot. (co najwyżej) at (the) most; max pot.- miała góra pięćdziesiąt lat she was fifty (years old) at the mostⅢ górą adv. (powyżej) overhead, up above- górą leciał samolot an airplane flew overhead- kula przeszła górą the bullet flew over his head/their heads a. passed overheadⅣ z górą adv. (ponad, przeszło) over, upwards of- było tam z górą dwadzieścia osób there were over twenty people thereⅤ z góry adv. (zawczasu) in advance, beforehand- wiedzieć coś z góry to know sth in advance- z góry wiedziałem, że tak się stanie I knew beforehand that would happen- dziękować komuś z góry to thank sb in advance- osądzić kogoś/coś z góry to prejudge sb/sth- cieszyć się na coś z góry to look forward to sth- to było z góry postanowione it was foreordained- to było z góry ukartowane it was a put-up job GB pot.- to było z góry wiadomo it was to be expected; we knew that from the start a. the word go pot.- □ góra lodowa iceberg- góra świadek Geol. inselberg, island mountain- góry fałdowe Geol. fold a. folded mountains- góry kadłubowe Geol. residual hills- góry młode Geol. young mountains- góry stare Geol. old mountains- góry stołowe Geol. tableland, table mountains■ do góry dnem bottom up- do góry nogami upside down, wrong side up- przewrócili dom do góry nogami they turned the house upside down- powiesił obraz do góry nogami he hung the picture upside down- głowa a. uszy do góry! cheer up!; chin up! pot.- ręce do góry! hands up!- brać górę (nad kimś/czymś) to get the upper hand over sb/sth, to get the better of sb/sth- być górą to have the upper hand a. advantage- nasi górą! our team is in the lead!- mieć pod górę pot. to have a hard time (of it)- teraz mamy pod górę, ale później będzie lepiej it’s an uphill struggle a. a battle at the moment, but things will get better later- obiecywać komuś złote góry to promise sb the earth- wiara góry przenosi faith moves mountains- patrzeć na kogoś z góry to look down on sb- wsiąść na kogoś z góry to come down hard on sb a. down on sb like a ton of bricks- za górami, za lasami over hill, over dale- za siódmą górą over the hill and far away- jeżeli góra nie chce przyjść do Mahometa, to Mahomet musi iść do góry przysł. if the mountain won’t come to Muhammad, Muhammad must go to the mountain przysł.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > gó|ra
-
13 ręka
podać komuś rękę jdm die Hand geben [ lub reichen]wyrywać sobie coś z rąk sich +dat etw [gegenseitig] aus den Händen reißenręce do góry! Hände hoch!iść z kimś pod rękę mit jdm eingehakt [ lub Arm in Arm] gehenmieć pełne ręce roboty alle Hände voll zu tun habenz ręką na sercu Hand aufs Herzbyć w dobrych \rękach in guten Händen seinmieć lepkie ręce klebrige [ lub krumme] Finger haben [ lub machen] ( fam) lange Finger haben [ lub machen] ( fam)przyjmować z otwartymi \rękami mit offenen Armen aufnehmenbyć czyjąś prawą ręką jds rechte Hand seinz pustymi rękoma mit leeren Händenwłasnymi rękoma mit eigenen Händendawać komuś wolną rękę jdm freie Hand lassensiedzieć z założonymi rękoma die Hände in den Schoß legendziałać na własną rękę auf eigene Faust handelniść komuś na rękę jdm entgegenkommencoś jest w czyichś \rękach etw ist in jds Händenjeść komuś z ręki jdm aus der Hand fressen ( fam)machnąć na coś ręką etw aufgeben\ręka rękę myje eine Hand wäscht die anderenosić kogoś na \rękach jdn auf Händen tragenoddać coś do rąk własnych etw persönlich [ lub eigenhändig] übergebenoddać się w ręce sprawiedliwości sich +akk dem Arm des Gesetzes übergebenręce mi opadają ich lasse die Arme sinken, ich verliere die Lustpatrzeć komuś na ręce jdm auf die Finger schauenpodpisywać się pod czymś obydwiema \rękami für etw einstehenprosić kogoś o rękę jdn um die Hand bitten, um jds Hand anhaltenprzejść przez czyjeś ręce durch jds Hände gehenrozkładać ręce ratlos dastehenze zdenerwowania trzęsą mu się ręce seine Hände zittern vor Aufregungumywać ręce seine Hände in Unschuld waschenurobić sobie ręce po łokcie sich +akk abrackern ( fam)wpaść w czyjeś ręce in jds Hände fallenwziąć coś w swoje ręce etw [selbst] in die Hand nehmenzacierać ręce sich +dat die Hände reibenzałamywać ręce die Hände ringenod ręki sofort, unverzüglichręce przy sobie! Hände weg!precz z \rękami! Hände weg! -
14 przechodzić
1. (-dzę, -dzisz); imp -dź; perf przejść(rzekę, ulicę) to cross; (chorobę, wstrząs) to suffer, to go through; ( trasę) to cover; ( koleje losu) to experience; ( operację) to undergo, to go through2.( iść dalej) to pass on, to move on; ( iść obok) to pass by; ( przedostawać się) to go lub pass through; (mijać: o bólu) to pass, to ease; ( o czasie) to pass, to go by; (zostawać zaakceptowanym: o propozycji, wniosku) to go through; ( o ustawie) to be passed; ( o pomyśle) to be acceptedprzejść do następnej klasy — to go on to the next form (BRIT) lub grade (US)
przechodzić obok czegoś — to pass sth, to go past sth
przejść do sprawy/konkretów — to get down to business/brass tacks
przechodzić samego siebie — to excel o.s.
przejść z kimś na "ty" — to agree to address one another by first names
to przechodzi wszelkie granice! pot — there are limits! (pot)
przeszło mi przez myśl, że... — it's just occurred to me that...
* * *ipf.1. (= przebyć idąc) go, walk; przechodzić obok kogoś/czegoś go l. walk past l. by sb/sth; przechodzić przez granicę cross the border; przechodzić przez most go l. walk across the bridge; przechodzić przez ulicę l. jezdnię cross the street; przejść do ogrodu/innego pokoju go l. move to the garden/another room; przejść przez coś suchą nogą go through sth without wetting one's feet.2. (= przesuwać się) pass; burza przeszła bokiem the storm passed by.3. (= przetoczyć się) spread ( przez coś across sth); przez całą Europę przeszła zaraza a plague spread across the whole of Europe.4. (= zostać przekazanym) be passed, be handed down; (o obowiązkach, władzy) devolve ( na kogoś on l. upon sb); przechodzić z rąk do rąk be passed from hand to hand; przechodzić z pokolenia na pokolenie be handed down from one generation to another; dom przeszedł na Adama the house was inherited by Adam; to wydarzenie przejdzie do historii this event will go down in history; wiadomość przechodziła z ust do ust the news spread from mouth to mouth; wszystkie listy przechodzą przez moje ręce I handle all the letters.5. (= przedostawać się przez coś) get through; przeszły mnie ciarki I shivered down my spine; słowa nie chcą mi przejść przez gardło words stick in my throat; ani przez myśl mi nie przeszło, że może go nie być w domu it didn't even cross my mind that he might not be at home.6. (= przebiegać, prowadzić dokądś) run; autostrada przejdzie tamtędy the highway will run over there; granica przechodzi wzdłuż rzeki the border runs along the river.7. (= mijać) pass; grypa nie chce mi przejść I can't get rid of the flu; koncert przeszedł bez echa the concert passed by unnoticed; nie martw się, to wkrótce przejdzie don't worry, it will soon pass.8. (= doświadczać) experience, go through; (szkolenie, operację) undergo; przechodzić kryzys go through a crisis; przechodzić piekło go through hell; przechodzić trudny okres go through a difficult period; go through a rough patch; wiele przeszłam w moim pierwszym małżeństwie I went through a lot in my first marriage.9. (= zmieniać stanowisko pracy, firmę) change over ( z czegoś na coś from sth to sth); przejść na chrześcijaństwo convert to Christianity; przejść na emeryturę retire; przejść do następnej klasy get l. be promoted; przejść na wegetarianizm turn vegetarian; przejść nad czymś do porządku dziennego disregard sth, wave sth aside; przejść (z kimś) na ty come to first name terms with sb; przejdę do konkurencji I will go over to our competition; przejdźmy do sprawy let's get down to business; pozwolą państwo, że przejdę do następnego tematu let me pass l. move on to the next topic, let me proceed to the next topic.10. (= przekształcać się) turn, develop ( w coś into sth); energia kinetyczna przechodzi w elektryczną kinetic energy turns into electric energy; kłótnia przeszła w bójkę the quarrel developed l. turned into a fight.11. (= zostać przyjętym, przegłosowanym) be passed; wniosek przeszedł the motion was passed; jego kandydatura nie przeszła his candidacy was rejected.12. (= przewyższać) surpass, excel; przechodzić siebie samego surpass l. excel o.s.; przechodzić czyjeś oczekiwania exceed sb's expectations; przechodzić czyjeś najśmielsze marzenia be beyond one's wildest dreams; to przechodzi ludzkie pojęcie this all staggers the mind; twoje zachowanie przechodzi granice mojej cierpliwości your behavior is more than I can endure l. stand.pf.(= chodzić przez jakiś czas) walk, spend some time walking; przechodził całą noc he spent the whole night walking.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > przechodzić
-
15 naprzód
adv. 1. (przed siebie) [ruszyć, posunąć się] forward(s); [biec, iść] ahead- zrobił krok naprzód he took a step forward, he stepped forward- stał z jedną nogą wysuniętą naprzód he stood with one leg forward- naprzód marsz! Wojsk. forward march!2. (na czele) dzieci niech idą naprzód let the children go first 3. (wcześniej) [planować, rezerwować, przygotować] ahead, in advance; [płacić] in advance; up front pot.- kilka dni/tygodni naprzód a few days/weeks ahead a. in advance- martwić się naprzód to worry unduly4. przest. (po pierwsze) first(ly); (najpierw) at first■ krok naprzód a forward step, a step forward- znaczny a. poważny krok naprzód w walce z terroryzmem a major step forward in the fight against terrorism- dążyć naprzód [osoba, społeczność] to be forward-looking- iść a. posuwać się naprzód [praca, budowa, negocjacje] to (make) progress; [wiedza, technika] to advance- posunąć a. pchnąć coś naprzód to make headway in sth- posuwać a. pchać coś dalej naprzód to forge ahead with sth- wybiegać myślą a. myślami naprzód to think ahead, to take the long view* * *advahead, forward* * *adv.1. (= do przodu) forward, onward, on, ahead; naprzód! ( komenda) forward!; cała naprzód żegl. full (steam) ahead; iść naprzód go on, advance; przen. (= czynić postępy) make progress; technika posuwa się naprzód technology advances l. goes ahead; wielki krok/skok naprzód a giant step/leap forward; to odkrycie oznacza krok naprzód this discovery marks a quantum leap forward; wybiegać myślą naprzód (= w przyszłość) look l. plan ahead.2. (= zawczasu, z wyprzedzeniem) in advance; kupić sobie bilety pięć dni naprzód get one's tickets five days in advance.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > naprzód
-
16 musieć
(-szę, -sisz); vimusisz to zrobić — you have to do it, you've got to do itnie musisz przychodzić — you don't have lub need to come ( być zobowiązanym)
muszę to zrobić — I must do it, I need to do it
* * *ipf.1. ( wyraża konieczność lub chęć) have (got) to, must, need; muszę iść do dentysty (wewnętrzny przymus, chęć) I must go to the dentist; (zewnętrzny przymus, np. ponieważ jestem umówiony) I have to go to the dentist; nie muszę iść do dentysty I don't have to go to the dentist; I don't need to go to the dentist; I needn't go to the dentist; będę musiał iść do dentysty I'll have to go to the dentist; musiałem tam iść ( wewnętrzny lub zewnętrzny przymus) I had to go there; ( zewnętrzny przymus) I was forced l. compelled l. obliged to go there; nie musiałem tam iść I didn't have to go there; muszę powiedzieć/przyznać/wyznać, że... I must l. have to say/admit/confess (that)...; nie musisz mi tego ciągle wypominać l. powtarzać no need to rub it in; on musi odejść (np. ze stanowiska) he has to go; czy muszę to zrobić? must I do it?; do I have to do it?; (= czy to konieczne) need I do it?; czy naprawdę musisz być taki okrutny? do you have to be so cruel?; czy muszę mówić więcej? need I say more?; to się musiało stać it was bound to happen.2. ( coś jest nieuniknione) ona zawsze musi się martwić she must always worry; faceci muszą się wyszumieć boys will be boys; morderstwo musi wyjść na jaw murder will out.3. ( wyraża prawdopodobieństwo) on musi być starszy od ciebie he must be older than you; musiała zajść jakaś pomyłka there must be some mistake; musiałem się pomylić I must have made a mistake; musiało mi się to przyśnić l. przywidzieć I must have dreamt it.4. (= nie móc się powstrzymać) musiałem spróbować I couldn't help trying; I (just) had to try.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > musieć
-
17 chcieć
chcę, żeby on tam pojechał — I want him to go there
chce mi się spać/pić — I feel sleepy/thirsty
chciałbym... — I would like...
czy chciałbyś...? — would you like...?
jak chcesz — pot as you wish
chce mi się siusiu — pot I must have a pee
* * *ipf.1. (= mieć chęć) want; chcieć coś zrobić want to do sth; chciałbym, żeby on przyszedł I wish he came; chce mi się spać I'm (feeling) sleepy; chce mi się jeść/pić I'm hungry/thirsty; chce mi się śmiać/płakać I feel like laughing/crying; chce mi się wyć z rozpaczy pot. I feel like howling; nie chce mi się pracować I do not feel like working; nic mi się nie chce I do not feel like doing anything; chce mi się siusiu pot. I want to pee; czego chcesz ode mnie?! what do you want from me?!; (czy) chcesz, czy nie chcesz whether you like it or not; chcę się z tobą ożenić I want to marry you; chciał wstać, ale mu zabrakło sił he wanted to get up but he lacked the strength (to do so); jeśli chcesz, to... if you want...; masz, czego chciałeś you got what you wanted, you got what you asked for; sam tego chciał he asked for it; chciałbym być ptakiem I'd like to be a bird; I wish I were a bird; chciałbym być aktorem I'd like to become an actor; I'd like to be an actor; I wish I were an actor; chciałbym dożyć tego I wish I could live long enough to see that; chciałbym być spokojny I'd like to be calm; chciałbym, żeby się to nie sprawdziło I wish it wouldn't be l. come true; nie chce iść dalej he l. she doesn't want to go any further; he l. she refuses to go any further; sam nie wie, czego chce even he himself doesn't know what he wants; zrobię to, jak mi się będzie chciało I'll do it if I feel like doing it; ona nie chce iść za mąż she doesn't want to get married; chciałbym I would like to; chciałoby się zatańczyć one would like to dance; chciałoby się wyjechać na wakacje one would like to go on holiday; chcąc nie chcąc willy-nilly, willingly or unwillingly; jak sobie chcesz as you wish; co chcesz przez to powiedzieć? what do you mean?; what do you mean by that?; what is that supposed to mean?; nie chciałby, żeby mnie z nim widziano he wouldn't want anybody to see me with him; chciałbyś tego spróbować? would you like to try that?; chciałbym ci uścisnąć rękę I'd like to shake your hand; chciał powiedzieć coś więcej he wanted to say more than (just) that; chciałbym się czegoś napić I would like something to drink; I could use a drink; czego ona właściwie chce? what does she really want?; tak jest, bo tak chcę! it is so because I want it that way!; tak, jak chce tego zwyczaj as custom would have it; according to custom; chciałbym nieba ci przychylić, ale... I would like to give you everything that you want but...; los chciał, że... fate decreed that...; pech chciał, że spóźniłem się na pociąg I had the bad luck to miss the train; unfortunately, I missed the train; niech się dzieje, co chce whatever is to happen, let it happen; chcę chleba z szynką I want bread and ham; chciałem jak najlepiej I tried to do my best; niech mówi, co chce, a mnie nie przekona whatever he l. she says, he l. she won't convice me; niech robi, jak chce let him do as he pleases; chcieć to móc where there's a will, there's way; dla chcącego nie ma nic trudnego where there's a will, there's way; kto chce psa uderzyć, zawsze kij znajdzie when you want to blame sb, you'll always find a reason.2. ( o rzeczach) will l. would not + verb; drzwi nie chcą się otworzyć the door won't open; ognisko nie chce się palić the fire won't burn; rana nie chciała się zagoić the wound wouldn't heal; nauka nie chce mi wchodzić do głowy I can't remember anything I study; nie chce mi to przejść przez gardło I won't say that.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > chcieć
-
18 do
prep(+gen) ( w kierunku) toidę do pracy/kina — I'm going to work/the cinema
jadę do rodziców — I'm going to my parents' (place), ( do wnętrza) into
do szafy/szuflady/kieszeni — into a wardrobe/drawer/pocket
wejść do pokoju — to enter a room, ( nie dalej niż) to
z lub od A do B — from A to B, ( nie dłużej niż) till, until
zostanę do piątku — I'll stay till lub until Friday
do widzenia/zobaczenia! — good bye!, see you!, ( nie więcej niż) up to
coś do jedzenia/picia — something to eat/drink
do czego to jest? — what is it for?, ( o intensywności) to
* * *I.do1prep.+ Gen.1. ( dla wyrażenia kierunku ruchu) to; iść l. jechać do szkoły/pracy go to school/work; jechać do Warszawy/Londynu go to Warsaw/London; iść do dentysty/lekarza (go) see a dentist/doctor; chodź do mnie come to me.2. ( dla wyrażenia górnej granicy) (up) to; od dwóch do pięciu from two to five; od dziewiątej do siedemnastej (zwł. o godzinach pracy) (from) nine to five; grzywna do 100 dolarów a fine of up to 100 dollars.3. ( dla wyrażenia przeznaczenia) for; patelnia (nadająca się) do smażenia na gazie pan (good) for gas range frying; do czego to jest? what is this l. it for?; list/telefon do ciebie letter/phone for you.4. (dla wyrażenia przeznaczenia; tłumaczone przez użycie rzeczownika l. imiesłowu jako przydawki) deska do krojenia cutting l. chopping board; deska do prasowania ironing board; boisko do koszykówki basketball court; nóż do chleba bread knife; pilnik do paznokci nail file.5. (dla wyrażenia przeznaczenia; tłumaczone złożeniem) maszyna do pisania typewriter; łyżeczka do herbaty teaspoon; opiekunka do dziecka babysitter.6. (przed rzeczownikiem odczasownikowym; tłumaczone zdaniem bezokolicznikowym) coś do jedzenia/picia/zrobienia l. roboty something to eat/drink/do; listy do wysłania letters to be mailed; sprawy do załatwienia things l. matters to take care of, errands.7. ( dla wyrażenia umieszczenia czegoś w czymś) in, into; wrzucić list do skrzynki put the letter in l. into the mailbox; wrzucić głos do urny put the ballot l. vote in l. into the ballot box; wejść do rzeki go l. walk into the river.8. ( dla wyrażenia limitu czasu) until, till; by; do tej pory until now; musisz to zrobić do wtorku you must do it by Tuesday; robić coś do upadłego do sth until one drops; spacerować do rana walk until morning; zostać do wtorku stay until Tuesday.9. ( dla wyrażenia ukierunkowania uczuć) for; miłość do ojczyzny/matki/małżonka love for l. of one's country/mother/spouse; niechęć do zabaw dislike for play; tęsknić do czegoś crave for sth; tęsknić do kogoś miss sb.10. ( dla wyrażenia przynależności) zaciągnąć się do wojska join the military l. army, enlist, enroll; wstąpić do związku/partii join a union/party.11. ( w zwrotach) do jutra see you tomorrow; do zobaczenia l. widzenia good bye, see you; do diabła l. (jasnej) cholery! pot. damn (it)!; do diabła z nim/tym! pot. to hell with him/that!; co do cholery?! pot. what the devil l. hell?!; co do mnie for my part, as far as I am concerned; co tobie do tego? that's none of your business!; być l. nie nadawać się do niczego be no good, be (of) no use, be useless; raz do roku once a year.II.do2int. i n.indecl. muz. (= dźwięk C) doh.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > do
-
19 dym
m 1. (G dymu) smoke; (drażniący, szkodliwy) fume zw pl.- gryzący/gęsty dym acrid/thick smoke- kłęby dymu clouds a. billows of smoke- słup dymu a column a. pillar of smoke- dym ogniska bonfire smoke- dym papierosowy a. z papierosa cigarette smoke, smoke from a cigarette- zaciągnąć się dymem to inhale smoke from a cigarette- z komina bije a. unosi się dym smoke is coming a. rising from the chimney- pójść z dymem [budynek, las, plany, nadzieje] to go up in smoke także przen.- rozwiać się jak dym [marzenia, plany] to go up in smoke przen.- puścić coś z dymem to send sth up in smoke2. (A dyma) pot. (papieros) smoke pot. 3. (G dymu) daw. (dom) wieś liczyła 200 dymów there were 200 homes in the village- □ dym bojowy Wojsk. smokescreen■ ani dymu, ani popiołu po nim he vanished in a puff of smoke- nie ma dymu bez ognia przysł. there’s no smoke without fire; where there’s smoke, there’s fire* * ** * *mi1. smoke; gęsty/gryzący dym thick/acrid smoke; kłęby/chmury dymu puffs/clouds of smoke; dym maskujący wojsk. smoke screen; przeszkadza mi dym z papierosa cigarette smoke bothers me; pójść z dymem go up in smoke; puścić coś z dymem send sth up in smoke; iść jak w dym go like a shot.2. arch. homestead.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > dym
-
20 pod
Ⅰ praep. 1. (poniżej) under(neath), beneath, below- pod kredensem/parasolem under the sideboard/an umbrella- pod ziemią below (the) ground, under(neath) the ground- pod powierzchnią below a. under(neath) the surface- mieszkanie pode mną the flat below a. underneath mine- tunele pod centrum miasta tunnels under(neath) a. beneath the city centre- pod warstwą tynku beneath a layer of plaster- czuć piasek pod stopami to feel the sand under a. beneath one’s feet- zaglądałeś pod biurko? have you looked under the desk?- zginął pod kołami ciężarówki he died under the wheels of a lorry- jego córka wpadła pod samochód his daughter was run over a. hit by a car- włóż jakiś sweter pod płaszcz put a jumper on under your coat- na liście jego nazwisko było pod moim his name was underneath mine on the list- złożyć podpis pod petycją to sign a petition- pod jego piórem/pędzlem książk. in his rendition2. (obok, koło) at, by; (z nazwą geograficzną) near- pod drzwiami at a. by the door- pod ścianą by the wall- pod samym szczytem just below a. right beneath the summit- pod basztą/wzgórzem zamkowym at the foot of the tower/the castle hill- pod lasem at the edge of the forest- spotkajmy się pod kinem let’s meet outside the cinema- podwiózł mnie pod dom he drove me right home- podkradł się pod bramę he crept up to the gate- miejscowość pod Krakowem a place near Cracow- bitwa pod Waterloo the Battle of Waterloo- na lato wyjeżdżali zwykle pod Warszawę in the summer they usually stayed somewhere outside Warsaw3. (w kierunku przeciwnym do) against- pod wiatr against the wind- pod prąd against the current, upstream- płynąć pod prąd to go against the current także przen.- pod światło against the light- iść/patrzeć na coś pod słońce to walk/look at sth with the sun in one’s eyes- zrobić zdjęcie pod słońce to take a photo against the sun- pod górę uphill- ścieżka biegnąca pod górę an uphill path, a path going uphill4. (wskazujące na podporządkowanie) under- pod czyimś dowództwem/nadzorem under sb’s command/supervision- pod eskortą policji under police escort- państwo Franków pod rządami Karolingów the Frankish state under (the rule of) the Carolingians- tereny znajdujące się pod okupacją niemiecką areas under German occupation- pacjenci/uczniowie pod moją opieką patients/pupils in my care- córkę zostawili pod opieką babci they left their daughter in the care of her grandmother- przekazać projekt pod dyskusję to put forward a plan for discussion- poddać wniosek pod głosowanie to put a motion to the vote- mam pod sobą 20 pracowników I have 20 people under me- pod wiceministrem było pięciu dyrektorów there were five directors below the deputy minister5. (wskazujące na przyczynę, okoliczności) under- pod narkozą under a general anaesthetic- pod moją/jego nieobecność in my/his absence- pod (czyjąś) presją under pressure (from sb)- pod przymusem under duress książk. a. coercion- pod wpływem kogoś/czegoś under the influence of sb/sth- pod pretekstem ważnego spotkania under a. on the pretext of having an important meeting (to attend)- złamać się/ugiąć się pod ciężarem czegoś to break/buckle under the weight of sth także przen.- zeznawać pod przysięgą to testify under a. on GB oath- obiecał to zrobić pod słowem honoru he gave his word of honour that he would do it, he promised on his word of honour that he would do it- został aresztowany pod zarzutem kradzieży he was arrested on a theft charge a. on a charge of theft- nasze pozycje znalazły się pod silnym ostrzałem wroga our positions came under heavy enemy fire6. (wskazujące na konsekwencje) under- pod groźbą eksmisji under threat of eviction- pod karą grzywny under a. on penalty of a fine- pod karą śmierci on a. under pain of death, under a. on penalty of death- pod odpowiedzialnością karną under a. on penalty of law7. (z nazwą, tytułem) under- wiersz pod tytułem „Kot” a poem entitled ‘Cat’- operacja pod kryptonimem „Arka Noego” an operation code-named a. under the code name ‘Noah’s Ark’- kościół pod wezwaniem św. Augustyna a church dedicated to a. under the patronage of St Augustine- pod pseudonimem under a pseudonym- urodzić się pod znakiem Lwa/Raka to be born under the sign of Leo/Cancer- na liście figurowała pod nazwiskiem panieńskim she appeared on the list under her maiden name- co rozumiesz pod pojęciem feminizmu? what do you understand by the notion of feminism?8. (z adresem, numerem) at- muzeum mieści się pod numerem piątym the museum is located at number five- zanieś te bagaże pod ósemkę take this luggage to (room) number eight- więcej informacji uzyska pan pod numerem 913 you can find out more by ringing 913- zostaw dla mnie wiadomość pod tym numerem leave a message for me at this number9 (wskazujące na dopasowanie) kapelusz pod kolor płaszcza a hat to match the colour of the coat- musisz dobrać narzutę pod kolor zasłon you need to a. have to choose a bedspread to go with a. match (the colour of) the curtains- podkładać słowa pod melodię to put words to the music10 pot. (w stylu) in the style of, in imitation of- obrazy malowane pod Picassa pictures in the style a. in imitation of Picasso- napisał wypracowanie pod swoją polonistkę he wrote his essay the way his Polish teacher would like it11 (blisko) towards, toward US- pod wieczór towards the evening- pod koniec wieku/przedstawienia towards the end of the century/performance- mieć pod pięćdziesiątkę to be getting on for a. approaching fifty- temperatura dochodziła pod czterdziestkę pot. the temperature was approaching forty12 (z okazji) pot. to- wypijmy pod twoją czterdziestkę here’s to your fortieth birthday! pot.- pod nasze spotkanie! here’s to our little get-together! pot.- kieliszek wódki pod śledzika a glass of vodka to go with the herringⅡ pod- w wyrazach złożonych (niżej w hierarchii) sub-, under-- podtytuł subtitle- podsekretarz undersecretary* * *1. prep +instr1) ( poniżej) underpod wodą/ziemią — underwater/underground
pod spodem — below, underneath
2) ( obok) by3) ( w pobliżu) near4) ( dla wyrażenia przyczyny) under2. prep +accpod wpływem/przymusem — under the influence/pressure
1) ( kierunek) underpod wiatr/prąd — against the wind/stream
2) ( dla wyrażenia czasu)pod wieczór/koniec — towards the evening/end
3)pod warunkiem, że... — on condition (that)...; provided lub providing (that)...
książka pod tytułem... — a book entitled...
pod przysięgą — under lub on BRIT oath
pod karą/groźbą czegoś — on pain of/under threat of sth
* * *prep.+ Ins.1. (= poniżej) under; pod stołem under the table; pod ziemią underground; pod wodą underwater; pod spodem below, underneath; pod marynarką/płaszczem under one's jacket/coat; pod parasolem under the umbrella.2. (= tuż przy czymś) by; pod ścianą by the wall; pod drzwiami at the door; dom pod Londynem a house near London; bitwa pod Grunwaldem/Waterloo the battle of Tannenberg/Waterloo; pod ręką at hand; wszystkie potrzebne książki mam pod ręką all the books I need are at hand.3. ( w zwrotach wyrażających przyczynę) under; pod przymusem under pressure; pod wpływem czegoś under the influence of sth; pod naciskiem under duress; pod zarzutem czegoś on a charge of something; ugiąć się pod ciężarem czegoś be laden with sth, bend down under the load of sth; pod pretekstem czegoś under l. with the pretext of sth.4. (= pod nadzorem, opieką) under, in; pod czyimś przewodnictwem under the leadership of sb; pod kontrolą under control; pod czyimś kierunkiem under sb's supervision; pod czyimś dowództwem under sb's command; pod okiem wychowawcy under the tutor's supervision; statek pod polską banderą a ship under the Polish banner; urodzić się pod szczęśliwą gwiazdą be born under a lucky star.5. ( dla wyrażenia sankcji) under, on; pod groźbą czegoś under threat of sth; pod karą pozbawienia wolności under threat of imprisonment; zeznawać pod przysięgą testify on l. under the oath.6. ( w zwrotach wyrażających nazwy) kościół pod wezwaniem św. Tomasza St. Thomas Church, St. Thomas's Church, the Church of St. Thomas; powieść pod tytułem... novel entitled...; lepiej znana pod panieńskim nazwiskiem better known by her maiden name; piszę pod pseudonimem Kulis I write under the pen name of Kulis; kino pod nazwą Paladium Paladium movie-theater.7. ( w zwrotach wyrażających położenie) podpisać się pod listem/petycją sign a letter/petition; umieścić pieczęć pod umową stamp the contract/agreement.9. + Acc. ( w zwrotach wyrażających kierunek) under; pod stół under the table; pod prąd against the stream l. tide; pod wiatr against the wind; pod górę uphill; wpaść pod tramwaj/samochód/pociąg be hit by a streetcar/car/train, be run over by a streetcar/car/train.10. + Acc. (w zwrotach wyrażających czas, okoliczności) at, in; pod koniec lipca at the end of July; pod wieczór in the evening, towards (the) evening; pod twoją nieobecność in your absence; mężczyzna pod pięćdziesiątkę a man approaching l. nearing fifty.11. + Acc. ( w zwrotach wyrażających robienie czegoś na wzór czegoś) robić coś pod dyktando do what one is told by sb; dobrać zasłony pod kolor dywanu match the curtains with the carpet; malować pod kogoś paint for sb.12. + Acc. ( w innych zwrotach) oddać propozycję pod dyskusję submit the suggestion for discussion; wziąć coś pod rozwagę take sth into consideration; oddać projekt ustawy pod głosowanie submit the bill to a vote.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > pod
См. также в других словарях:
iść na coś — Zgadzać się, akceptować, lub wierzyć Eng. To agree, accept, or believe … Słownik Polskiego slangu
iść — ndk, idę, idziesz, idź, szedł, szła, szli 1. «przenosić się z miejsca na miejsce, posuwać się stawiając kroki; stąpać, kroczyć; w pochodzie: maszerować» Iść pieszo, piechotą, na piechotę. Iść na palcach. Iść ostrożnie, pewnie, śmiało. Iść na… … Słownik języka polskiego
iść — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk IXd, idę, idzie, idź, szedł, szła, szli {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} przemieszczać się w określonym kierunku, stawiając nogi tak, że w każdej chwili przynajmniej jedna dotyka… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
iść [pójść] — {{/stl 13}}{{stl 8}}{z kimś} {{/stl 8}}do łóżka {{/stl 13}}{{stl 7}} mieć z kimś stosunek seksualny, uprawiać seks {{/stl 7}}{{stl 20}} {{/stl 20}} {{stl 20}} {{/stl 20}}iść [pójść] {{/stl 13}}{{stl 8}}{z kimś} {{/stl 8}}do ołtarza [przed ołtarz] … Langenscheidt Polski wyjaśnień
iść [pójść] w ruch — {{/stl 13}}{{stl 33}} coś zaczyna działać, coś jest zapoczątkowane, coś jest używane :{{/stl 33}}{{stl 10}}Maszyny idą w ruch. Fabryka idzie w ruch. Poszły w ruch pałki. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
iść jak na ścięcie — {{/stl 13}}{{stl 7}} iść gdzieś niechętnie, z przekonaniem, że stanie się tam coś złego; iść gdzieś bez entuzjazmu, wbrew woli : {{/stl 7}}{{stl 10}}Do dentysty szedł zawsze jak na ścięcie. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
iść [pójść] na marne — {{/stl 13}}{{stl 33}} coś jest marnowane, robione bez pożytku, nadaremne; coś zostaje niewykorzystane, niszczone :{{/stl 33}}{{stl 10}}Czyjaś praca idzie na marne. Czyjś wysiłek, talent poszedł na marne. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
iść [dojść, trafić] po nitce do kłębka — {{/stl 13}}{{stl 33}} odkrywać, wykrywać, wyśledzić coś, wyciągając wnioski z wiążących się ze sobą cząstkowych informacji, logicznie wnioskując na podstawie szczegółów i pozostawionych śladów o zależnościach :{{/stl 33}}{{stl 10}}Policja, idąc… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
iść [kroczyć, toczyć się] utartą drogą [i syn.] — {{/stl 13}}{{stl 33}} robić coś, korzystając z istniejących wzorów, osiągnięć w danej dziedzinie; o sprawie: przebiegać według ustalonych zasad, reguł :{{/stl 33}}{{stl 10}}Ktoś w swoim rozumowaniu idzie, kroczy utartą drogą, utartym szlakiem.… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
iść [pójść] na całego — {{/stl 13}}{{stl 8}}pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} robić coś z maksymalnym zaangażowaniem, zdecydowanie, lekceważąc ryzyko, konsekwencje : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ktoś idzie na całego, forsując swoją kandydaturę w wyborach. Zawodnik poszedł na całego w… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
iść [pójść] pod młotek — {{/stl 13}}{{stl 33}} coś jest sprzedawane (zostało sprzedane) na licytacji, licytowane (zlicytowane) :{{/stl 33}}{{stl 10}}Dom, samochód poszedł pod młotek. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień